Επιστολή ΑΣΠΕ προς υπουργό Παιδείας για τις μετεγγραφές

Αθήνα, 1/10/2010

 Κυρία Υπουργέ,

επειδή ως φαίνεται, ο συντάκτης της εγκυκλίου των Μετεγγραφών του 2010 – 2011, αγνοεί την ισχύουσα νομοθεσία για τους πολύτεκνους και τα τέκνα αυτών και έχει προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση μεταξύ των πολυτέκνων οικογενειών, θα θέλαμε να τον πληροφορήσουμε τα ακόλουθα:

Ποιοι χαρακτηρίζονται ως πολύτεκνοι

Από την ισχύ του νόμου 3454/2006, για να χαρακτηρισθεί κάποιος ως Πολύτεκνος, πρέπει να έχει τις προϋποθέσεις της παρ. 1 του άρθρου 6 του Ν. 3454/2006 (το οποίο άρθρο 1 αντικατέστησε το άρθρο 1 του Ν. 1910/1944) και η οποία ορίζει τα εξής: 

«Πολύτεκνοι υπό την έννοια του παρόντος νόμου είναι οι γονείς οι έχοντες τη γονική μέριμνα και επιμέλεια τεσσάρων τουλάχιστον τέκνων από έναν ή περισσοτέρους γάμους ή νομιμοποιηθέντων ή νομίμως αναγνωρισθέντων ή υιοθετημένων, τα οποία είναι άγαμα και δεν έχουν συμπληρώσει το εικοστό τρίτο (23ο) έτος της ηλικίας τους ή σπουδάζουν σε αναγνωρισμένες τριτοβάθμιες σχολές πανεπιστημιακής και τεχνολογικής εκπαίδευσης και αναγνωρισμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα της ημεδαπής ή  αλλοδαπής ή εκπληρώνουν τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις και δεν έχουν συμπληρώσει το εικοστό πέμπτο (25ο) έτος της ηλικίας τους.  

Στα τέκνα αυτά συνυπολογίζονται και αυτά με οποιαδήποτε αναπηρία σε ποσοστό εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω ισοβίως, ανεξαρτήτως ηλικίας και οικογενειακής κατάστασης». 

Περαιτέρω με την παρ. 2 του ίδιου άρθρου χαρακτηρίζεται με τις ίδιες παραπάνω προϋποθέσεις ως πολύτεκνος και «ο γονέας χωρίς σύζυγο, ο οποίος έχει τη γονική μέριμνα και επιμέλεια των τέκνων του και είναι μόνος υπόχρεος προς διατροφή αυτών … εφ’ όσον έχει τρία τέκνα…»  

Ακολούθως δε, με την παρ. 3 του ίδιου άρθρου χαρακτηρίζεται ως Πολύτεκνος με τρία τέκνα και με τις ίδιες προϋποθέσεις «αν ο ένας από τους γονείς κατέστη ανάπηρος εξ οιασδήποτε αιτίας ή ανάπηρος πολέμου σε ποσοστό εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω ισοβίως».

Αυτές είναι οι προϋποθέσεις για να χαρακτηρισθεί κάποιος ως Πολύτεκνος.    Από την ώρα που θα χαρακτηρισθούν οι γονείς ή ο γονέας ως Πολύτεκνοι(ος) διατηρούν ισοβίως την πολυτεκνική ιδιότητα, όπως τη διατηρούν και όσοι την είχαν αποκτήσει βάσει των διατάξεων του Ν. 860/1979 και απολαμβάνουν ισοβίως τα δικαιώματα, που απορρέουν από την πολυτεκνική ιδιότητα, τα δε τέκνα τους προστατεύονται και απολαμβάνουν των δικαιωμάτων των τέκνων Πολυτέκνων όσο διαρκεί η πολυτεκνική ιδιότητα έστω και του ενός γονέα, κατά τη ρητή διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 6 του Ν. 3454/2006, που ορίζει επί λέξει: 

«3. Οι γονείς που απέκτησαν την πολυτεκνική ιδιότητα βάσει των διατάξεων του Ν. 860/1979, όπως και εκείνοι που την αποκτούν βάσει των διατάξεων του παρόντος, τη διατηρούν ισοβίως και απολαμβάνουν ισοβίως τα δικαιώματα που απορρέουν από την πολυτεκνική ιδιότητα, τα δε τέκνα τους προστατεύονται και απολαμβάνουν των δικαιωμάτων των τέκνων Πολυτέκνων όσο διαρκεί η πολυτεκνική ιδιότητα έστω και του ενός γονέα».

Ο Νόμος των Μετεγγραφών – 3282/2004

Η διάταξη του άρθρου 1 παρ. 1  περ. α του Ν. 3282/2004 η οποία διατηρήθηκε και δεν άλλαξε, ορίζει ότι:

« 1.  Από το ακαδημαϊκό έτος 2004-2005 δεν επιτρέπονται οι μετεγγραφές φοιτητών και σπουδαστών εσωτερικού.  Από την απαγόρευση εξαιρούνται:

α) οι μετεγγραφές των γονέων και τέκνων των πολυμελών οικογενειών…..μη θιγομένων των διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας για την προστασία των πολυτέκνων».
« δικαίωμα μετεγγραφής υφίσταται μόνο για ένα από τα δύο Τμήματα, κατ΄ επιλογή του ενδιαφερομένου, που είναι πλησιέστερο στον τόπο κατοικίας των γονέων ή στην πόλη όπου φοιτά ήδη ένας τουλάχιστον αδελφός ή αδελφή και είναι αντίστοιχο με το Τμήμα προέλευσης» (παρ. 6, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 14 του Ν. 3404/2005).

 Η κείμενη νομοθεσία και οι διατάξεις, που αφορούν τις μετεγγραφές των πολυτέκνων και των τέκνων πολυτέκνων είναι η διάταξη του άρθρου 3 παρ. 1 του Ν. 860/1979 « περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως διατάξεων τινών του Ν. 1910/44 – περί κωδικοποιήσεως και συμπληρώσεως της νομοθεσίας περί προστασίας πολυτέκνων», με το οποίο ορίζονται τ΄ ακόλουθα:

«1. Τέκνα πολυτέκνων, εγγραφέντα η εγγραφόμενα εις Ανωτάτη ή Ανωτέρα Σχολή της ημεδαπής κατόπιν εξετάσεων, μετεγγράφονται τη αιτήσει των εις το πρώτον ή το δεύτερον έτος σπουδών αντιστοίχου Σχολής (ή Τμήματος Σχολής) πλησιεστέρας του τόπου μονίμου κατοικίας των γονέων των».

Βάσει των παραπάνω διατάξεων οι πολύτεκνοι και τα τέκνα των πολυτέκνων μέχρι σήμερα μετεγγράφονται, κατά τα δύο πρώτα έτη των σπουδών τους στην αντίστοιχη Σχολή (ή Τμήμα της Σχολής) ΑΕΙ η ΤΕΙ, που ήταν πλησιέστερη του τόπου κατοικίας των γονέων τους ή στην πόλη που φοιτούσε ένας αδελφός τους ή αδελφή τους .

Κυρία Υπουργέ, η παράγραφος 1 Α του ν.3879/2010 που προστέθηκε στο άρθρο 25 του ανωτέρω νόμου δεν αναφέρεται στους πολυτέκνους και ουδεμία πρόθεση εξάλλου υπήρχε για αυτό, όταν είναι γνωστά τα ακόλουθα:

• Ότι με τις αλλαγές που έγιναν, διευρύνονται οι κατηγορίες των μετεγγραφόμενων φοιτητών. Σε αντίθετη περίπτωση τους μόνους που θα έθιγε θα ήταν η κατηγορία των πολυτέκνων, που να σημειωθεί είναι και η μοναδική κατηγορία που προστατεύονται από το Σύνταγμα μας.
• Πως είναι δυνατό να αλλάξει το νομικό πλαίσιο αυτών, αναδρομικώς καθότι τα  Μηχανογραφικά  δελτία των υποψηφίων σπουδαστών κατατίθεντο (7-20/7ου),

 Εκτός αυτών, είναι γνωστά ότι :

• Στις 9/7ου, Δελτίο Τύπου του Υπουργείου έλεγε: «Οι ρυθμίσεις αφενός θα σέβονται τον προγραμματισμό των μαθητών και των οικογενειών τους… Καθίσταται δε σαφές ότι οι αλλαγές αυτές δεν θίγουν καμία κατηγορία μετεγγραφόμενων. Οι δε ευνοϊκές ρυθμίσεις  που προχωρά το υπουργείο Παιδείας, στο πλαίσιο των μετεγγραφών, είναι  λόγω των δύσκολων οικονομικών συγκυρίων που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές οικογένειες εξαιτίας της κρίσης».
• Στις 13/7ου, σε απάντηση του Υφυπουργού Παιδείας(του κ. Πανάρετου) στη Βουλή σε ερώτηση βουλευτή: «….Δεν υφίσταται ενδεχόμενο αλλαγής του νομοθετικού πλαισίου που αφορά στις μετεγγραφές των τέκνων της τρίτεκνης οικογένειας ».
• Την 1η/9ου , στην επιτροπή Μορφωτ. Υποθέσεων της Βουλής, εσείς κ. Υπουργέ τονίσατε: «…για το θέμα των μετεγγραφών, μην ανησυχείτε. Είναι όπως ήταν, δεν υπάρχει θέμα στους πολύτεκνους. Το διευκρινίζω τώρα και αν χρειασθεί θα το διευκρινίσω και στο κείμενο.»
• Στις 8/9ου στην ολομέλεια της Βουλής, επίσης επαναλάβατε: «…Να κάνω πολύ καθαρό και σαφές ότι δεν υπάρχει κανένα θέμα πολυτέκνων. Οι ισχύουσες διατάξεις δεν αγγίζονται. Οι πολύτεκνοι και οι τρίτεκνοι έχουν τα δικαιώματα που είχαν σε όλη την προηγούμενη περίοδο.»

Κυρία Υπουργέ, θέλουμε επίσης να σημειώσουμε:

Ότι, από τις εκάστοτε πραγματοποιούμενες μετεγγραφές, αυτές που αφορούν τα τέκνα πολυτέκνων είναι σε ποσοστό μικρότερο του 30% του συνολικού αριθμού των μετεγγραφόμενων φοιτητών και για το λόγο αυτό δεν υπήρχε πρόβλημα στα ΑΕΙ και ΤΕΙ προ του 2004, αλλά ούτε και σήμερα υπάρχει, όπως σημειώνουν τα Ιδρύματα για τους πολύτεκνους. Το πρόβλημα δημιουργήθηκε με το νόμο του 2004, οπότε ενσωματώθηκαν  τότε και άλλες κατηγορίες χωρίς όμως να ληφθεί σχετική μέριμνα για τα εκπαιδευτικά Ιδρύματα και να εξετασθεί η δυνατότητα απορρόφησής τους, ζήτημα το οποίο έγκαιρα η ΑΣΠΕ το είχε επισημάνει αλλά δεν εισακούσθηκε.

Η εγκύκλιος των Μετεγγραφών 2010-2011

Κυρία Υπουργέ, στην εκδοθείσα εγκύκλιο έχουμε να κάνουμε τις ακόλουθες παρατηρήσεις:

α. Στο κεφ. Α . Παρ.7, αναφέρεται για δικαίωμα ηλεκτρονικής αίτησης μόνο για όσους είναι στο Α΄ εξάμηνο…, ενώ ως γνωστό βάση του άρθρου 3  παρ. 1 του Ν. 860/1979: 
«1. Τέκνα πολυτέκνων, εγγραφέντα ή εγγραφόμενα εις Ανωτάτην ή  Ανωτέραν Σχολήν της ημεδαπής κατόπιν εξετάσεων, μετεγγράφονται τη αιτήσει των εις το πρώτον ή το δεύτερον έτος σπουδών αντιστοίχου Σχολής (ή Τμήματος Σχολής) πλησιεστέρας του τόπου μονίμου κατοικίας των γονέων των».
Παρακαλούμε όπως αυτό διευκρινιστεί με νεότερη εγκύκλιο, ότι οι πολύτεκνοι φοιτητές των 2ου , 3ου , 4ου εξαμήνου θα κάνουν τις αιτήσεις μετεγγραφής των κατευθείαν στις Γραμματείες των Σχολών που επιθυμούν να μετεγγραφούν.

β. Ακολούθως στα … ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΚΑΤΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ που απατούνται, αναφέρεται:
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 1. Ληξιαρχική πράξη γέννησης των τέκνων και πιστοποιητικό της Ανώτατης Συνομοσπονδίας Πολυτέκνων Ελλάδος (αποκλειομένου του βιβλιαρίου ταυτότητας πολυτέκνων που έχει εκδοθεί εντός τριμήνου από την υποβολή του), που αποδεικνύει την πολυτεκνική ιδιότητα και πιστοποιεί την ταυτότητα του πολυτέκνου με τις τυχόν στο μεταξύ επελθούσες μεταβολές των στοιχείων και της οικογενειακής του κατάστασης σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου δεύτερου του ν.1910/1944 (Ά 229) όπως αυτό αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 2 του άρθρου 6 του ν.3454/2006 (Ά 75 ). Αν δεν υπάρχει ληξιαρχική πράξη, υποβάλλεται έγγραφο αποδεικτικό της ηλικίας τους από τα μητρώα αρρένων για τους άνδρες και από το γενικό μητρώο δημοτών για τις γυναίκες.

Απορούμε τι χρειάζονται οι ληξιαρχικές πράξεις γέννησης των παιδιών και γιατί αυτή η γραφειοκρατία, τη στιγμή που οι ημερομηνίες γέννησης των παιδιών φαίνονται στο πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του Δήμου αλλά και στο πιστοποιητικό της ΑΣΠΕ που αμφότερα προσκομίζονται;. Να σημειωθεί ότι ουδέποτε στο παρελθόν απαιτούνταν τέτοιες ληξιαρχικές πράξεις γέννησης, όταν μάλιστα ούτε η ηλικία των υπολοίπων αδελφών παίζει κανένα ρόλο στην κατηγορία των πολυτέκνων, όπως εσφαλμένως αναφέρεται στην 7η Διευκρίνιση της εγκυκλίου.

Για αυτό το λόγο παρακαλούμε όπως αφαιρεθούν οι ληξιαρχικές πράξεις στην κατηγορία των πολυτέκνων καθότι ουδέν προσθέτουν αλλά μόνο ταλαιπωρία… φαντασθείτε ένα φοιτητή με 7 και 10 αδέλφια να αρχίσει περιοδεία στα διάφορα Ληξιαρχεία της χώρας να μαζεύει αυτές.. και ποιο λόγο, όταν η ηλικία των υπολοίπων ούτε χρειάζεται , αλλά και πάλι φαίνεται στο πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης και στη Βεβαίωση της ΑΣΠΕ ;
γ. Στην διευκρίνιση 12 αναφέρεται για τα ομοειδή τμήματα και για τη Χαλκίδα…
Παρακαλούμε επίσης, όπως διευκρινιστεί ότι αυτή η παρατήρηση δεν αφορά τους πολυτέκνους, που συνεχίζουν να διέπονται από την διάταξη του άρθρου 3 παρ. 1 του Ν. 860/1979, οι οποίοι μετεγγράφονται κανονικά στις αντίστοιχες σχολές που είναι πλησίον του τόπου κατοικίας των.

Κυρία Υπουργέ, παρακαλούμε όπως αποσαφηνιστούν όλα τα ανωτέρω με διευκρινιστική εγκύκλιό σας, ώστε να μην ταλαιπωρούνται οι πολύτεκνοι και οι οικογένειες των χωρίς λόγο.

Είμαστε επίσης κ. Υπουργέ, πρόθυμοι να σας αναπτύξουμε περαιτέρω τα ανωτέρω θέματα στο Υπουργείο όταν μας καλέσετε (έχουμε ζητήσει συνάντηση μαζί σας από 21/9/2010), καθώς και τα υπόλοιπα σοβαρά θέματα που απασχολούν τα μέλη μας.

Διατελούμε με εκτίμηση,

Ο Πρόεδρος Βασίλειος Θεοτοκάτος

Ο Γεν. Γραμματέας Εμμανουήλ Χρυσόγελος

Κοινοποίηση:
Κύριο Βασίλειο Παπάζογλου
Καθηγητή -Ειδικό Γραμματέα
Υπ. Παιδείας, δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων